20,1 km, 5.00 h
Korzeńsko – 7,8 km – Wydawy – 0,7 km – Czarny Las – 4,5 km – Radziądz – 5,0 km – Żmigródek – 2,1 km – Żmigród
Dojazd – stacja Korzeńsko na linii Wrocław – Rawicz (D3), jeżdżą tędy pociągi Kolei Dolnośląskich na linii Wrocław – Rawicz i Polregio na linii Wrocław – Poznań. Stacja Żmigród na linii Wrocław – Rawicz (D3), jeżdżą tędy pociągi Kolei Dolnośląskich na linii Wrocław – Rawicz, Polregio na linii Wrocław – Poznań oraz połączenia dalekobieżne PKP IC.
Szlak znajduje się w środkowej części Doliny Baryczy, biegnie głównie lasami, w okolicach Żmigródka przez pola. Nawierzchnia – głównie drogi gruntowe, bite i szutrowe lub ścieżki z krótkimi odcinkami asfaltowymi. Trasa prowadzi z Korzeńska przez Las Orlik nad rzeką Orlą na pogranicze Dolnego Śląska i Wielkopolski we wsi Wydawy. Stąd idziemy przez Czarny Las z dawną strażnicą graniczną i rozległy las z alejami daglezjowymi do Radziądza z barokowym kościołem. Dalej mijamy Rezerwat Radziądz i przez Żmigródek z folwarkiem docieramy do Żmigrodu z ruinami barokowego pałacu.
Trasa zaczyna się na stacji w Korzeńsku, położonej na linii Wrocław – Poznań.
Stacja Korzeńsko powstała w 1894 r. na zbudowanej w 1856 r. przez Kolej Górnośląską linii Wrocław – Poznań. Ok. 1898 r. powstał na niej drugi tor.W latach 1919-39 było tu przejście kolejowe na granicy Niemiec z Polską, gdzie kończyło bieg większość pociągów osobowych z Wrocławia. Linię Wrocław – Poznań zelektryfikowano w latach 1969-70. Po modernizacji linii w latach 2012-14 stację zredukowano do roli przystanku, zlikwidowano też przylegającą do budynku dworca nastawnię. Sam budynek dworca pochodzi z ok. 1915 r. Przed stacją, od strony Wrocławia rozgałęziała się krótka bocznica, prawdopodobnie na plac ładunkowy.
Ze stacji idziemy szlakiem zielonym, prowadzącym ul. Wrocławską obok tartaku do węzła Korzeńsko na drodze ekspresowej S5 Wrocław – Poznań. Przechodzimy pod wiaduktem ekspresówki i cofamy się drogą dojazdową wzdłuż niej. Mijamy teren przemysłowy, drogą polną docieramy do skrzyżowania na skraju Lasu Orlik.Wkraczamy do niego, w głębi po prawej znajduje się bagienny użytek ekologiczny. Idziemy szutrówką przez las, następnie drogą bitą docieramy do mostku na Dąbrocznej. Drogą gruntową skrajem lasu osiągamy łąki nad Orlą i idziemy dłuższy odcinek wzdłuż rzeki.
Za zagajnikiem opuszczamy na chwilę granice województwa dolnośląskiego i gminy Żmigród, wkraczając na teren województwa wielkopolskiego i gminy Rawicz. W latach 1919-39 granicą Wielkopolski i Śląska biegła granica państwowa Polski i Niemiec. Docieramy do szosy Zielona Wieś – Borek na skraju wsi Wydawy.
Wydawy zamieszkane są przez grupę etnograficzna Hazaków, pochodzących głównie od XVII-wiecznych osadników z terenu Śląska.
Szosą przekraczamy Orlą, na mostku na Wilczynie wracamy w granice Dolnego Śląska.
Docieramy do przysiółka Czarny Las, w pierwszym domu po prawej mieściła się niegdyś gajówka. Na końcu osady mijamy domy dawnej straży granicznej, strzegącej istniejącej tu w latach 1919-39 granicy polsko-niemieckiej. Obok krzyża wkraczamy w las, mijając aleję dorodnych daglezji.
Skręcamy w gruntową Drogę Telefoniczną (pożarowa nr 76), przechodzącą w bitą. Idziemy dłuższy czas monotonną, prostą drogą, mijając duży dąb. Docieramy do alei daglezji, za którymi znajduje się dawna gajówka.
Opuszczamy las, ul. Szeroką wkraczamy do Radziądza. Docieramy do ul. Szkolnej, którą biegnie szosa z Gatki. Mijamy budynek szkoły podstawowej, naprzeciwko niej znajdowała się szkoła ewangelicka z 1890 r. Osiągamy główne skrzyżowanie z drogą nr 439 Żmigród – Milicz (ul. Żmigrodzka), stoi tu kapliczka, postawiona na cokole dawnego pomnika poległych w I wojnie światowej. Naprzeciwko niej znajduje się kościół św. Karola Boromeusza.
Barokowy kościół św. Karola Boromeusza wzniesiono w latach 1727-35, prawdopodobnie wg projektu Krzysztofa Hacknera lub Krzysztofa Tauscha. Ufundowali go Hatzfeldtowie ze Żmigrodu w ramach akcji rekatolizacyjnej, jako jeden z kilku wzniesionych w tym samym czasie w pobliskich wsiach. Wnętrze kościoła ma nietypowy plan na rzucie prostokąta z wpisanymi weń czterema uzupełniającymi się owalami. W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Karola Boromeusza. Przy kościele znajduje się cmentarz z przedwojennymi nagrobkami. Za świątynią stoi budynek plebanii.
Idziemy chwilę ul. Żmigrodzką i skręcamy w ul. Piaskową i koło krzyża w ul. Szeroką. Przecinamy Kanał Rybacki, szutrówką docieramy do ul. Gajowej. Za budynkami Leśnictwa Radziądz z pocz. XX w. wkraczamy w las, szutrową drogą pożarową nr 92 osiągamy po dłuższej chwili Rezerwat Radziądz, do którego można podejść ścieżką 100 m w prawo.
Rezerwat Radziądz utworzono w 1954 r., obecnie liczy 8,31 ha. Chroni fragment naturalnego grądu środkowoeuropejskiego, dębowo-grabowego z domieszką buka i lipy drobnolistnej. Występują tu chronione gatunki roślin: kruszyna pospolita i konwalia majowa. Dzięki znacznej ilości martwego drewna w rezerwacie rosną rzadkie grzyby – monetka bukowa i sromotnik bezwstydny oraz chroniona, soplówka bukowa.
Docieramy do drogi nr 439 Żmigród – Milicz i przecinamy szosą Kanał Kokot, odprowadzający wodę z kilku kompleksów Stawów Milickich. Koło leśnego parkingu skręcamy w bitą drogę, którą opuszczamy podmokły las. Drogą polną wśród zagajników osiągamy mały użytek ekologiczny, obejmujący podmokły lasek i wkraczamy do Żmigródka, pierwotnego ośrodka lokalnego osadnictwa, powstałego jeszcze przed Żmigrodem. Ul. Leśną docieramy do szosy nr 439 z Milicza (ul. Milicka), którą będziemy chwilę podążać. Za zespołem folwarcznym z końca XIX w. opuszczamy Żmigródek.
Przekraczamy Barycz, na której znajdują się w bliskiej odległości aż cztery mosty. Jedziemy pierwotnym przebiegiem szosy Wrocław – Poznań, po prawej widać most obwodnicy Żmigrodu, za nim przeprawę drogi ekspresowej S5, pod którą znajduje się niewidoczny stąd most kolejowy. Za mostem można podejść 200 m w lewo do ruin pałacu w Żmigrodzie.
Gród w Żmigrodzie wzmiankowano w 1296 r. W XIV w. wzniesiono na jego miejscu zamek, należący do biskupów wrocławskich, książąt oleśnickich oraz rodów rycerskich. Po oryginalnej budowli pozostały gotyckie piwnice, w których mieści się restauracja. W 1492 r. zamek stał się siedzibą Kurzbachów. W 1629 r. w czasie wojny 30-letniej wojska cesarskie wzniosły fortyfikacje bastionowe, dzięki czemu w 1640 r. zamek oparł się Szwedom, których zmiotła fala z otwartych śluz stawów. Dwa lata później Szwedzi jednak go zdobyli, umacniając fortyfikacje i oddając zamek dopiero w 1650 r. (dwa lata po zawarciu pokoju westfalskiego). Budowlę przejęli von Hatzfeldtowie, wznosząc na jej miejscu barokowy pałac. W 1683 r., na cześć zwycięstwa pod Wiedniem, powstała kaplica wg projektu Carlo Rossiego, a w latach 1706-08 główny korpus zaprojektowany przez Christopha Hacknera. W latach 1762-65 zbudowano klasycystyczne skrzydło południowe wg projektu Carla Gottharda Langhansa. W nim właśnie podpisano w 1813 r. Protokół Żmigrodzki, między królem Prus Fryderykiem Wilhelmem III i carem Rosji Aleksandrem I, dotyczący planu walki z Napoleonem. Ostatnia przebudowa pałacu w stylu neorenesansowym miała miejsce w latach 1874-75. Rezydencja została spalona w styczniu 1945 r. przez Armię Radziecką, ok. 1973 r. rozebrano skrzydło południowe. W latach 2007-08 pozostałości pałacu zabezpieczono w formie trwałej ruiny, fasada uległa wtedy gruntownej renowacji, a na miejscu rozebranego skrzydła południowego założono lapidarium z trejażem.
Przy pałacu znajduje się renesansowa wieża mieszkalna zbudowana przez von Kurzbachów w 1560 r., podwyższona przez Szwedów w 1642 r. i ponownie w 1837 r. W 2008 r. wieża uległa renowacji, obecnie mieszczą się tu: punkt informacji turystycznej, sala konferencyjna, sala wystawowa, apartament hotelowy i taras widokowy. Nad wejściem znajduje się kartusz herbowy z 1560 r. z herbami Wilhelma von Kurzbacha (trzy ryby) i jego żony Magdaleny z domu von Maltzan (dwie głowy zajęcze i kiść winogron). Na murach wisi, odsłonięta przez Sophie Hatzfeldt w 1998 r., kopia tablicy z 1913 r., upamiętniającej 100-lecie zawarcia Protokołu Żmigrodzkiego.
Wokół pałacu rozpościera się, przechodzący w las łęgowy romantyczny park, założony w 1. poł. XIX w. Po rewitalizacji z lat 2011-12 znajdują się w nim: stawy, ogród rododendronów, pawilon – herbaciarnia, trejaż z grillem ogrodowym i polana piknikowa. W parku rośnie pomnikowy dąb szypułkowy i cis o obwodzie 160 cm. Stoi tu 20-metrowy maszt na chorągwie z 2. połowy XIX w. z herbem pruskim i Hatzfeldtów, odlany w całości ze stali. Z zespołu czterech rzeźb ogrodowych zachowała się niekompletna statua tancerza.
Spod ruin idziemy do parkingu z tablicą informacyjną i zejściem szlaku kajakowego do Baryczy. Deptakiem parkowym osiągamy klasycystyczną oranżerię z ok. 1820 r., projektu Karla Gottharda Langhansa i zabytkowy most nad starorzeczem Baryczy. Mijamy stację benzynową i przecinamy na światłach obwodnicę Żmigrodu w ciągu dawnej drogi nr 5 Wrocław – Poznań. Obecnie ruch tranzytowy przeniósł się na nowo zbudowaną drogę ekspresową S5.
Idziemy deptakiem do współczesnego pałacyku, mieszczącego dom weselny. Dalej podążamy ul. Poznańską, którą biegł niegdyś trakt handlowy Wrocław – Poznań. Na skrzyżowaniu z boczną odnogą ul. Poznańskiej w 2018 r. postawiono pomnik z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Przedstawia on lwa, trzymającego tarczę z napisem „semper fidelis” – zawsze wierny. Boczną odnogą ul. Poznańskiej mijamy krzyż i dawny sierociniec z ok. 1833 r., obecnie Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia, za którym stoi kapliczka z 1. poł. XIX w., przedstawiająca Maryję adorującą Dzieciątko.
Ul. Kolejową docieramy do zabudowań dawnej cukrowni.
Cukrownia powstała w 1871 r., później działał tu oddział wrocławskiego Pafawagu, obecnie hale częściowo są wykorzystywane przez zakłady metalowe Alcon. Naprzeciwko cukrowni znajduje się poczta z ok. 1910 r.
Osiągamy stację w Żmigrodzie, gdzie nasza trasa się kończy.
Stacja w Żmigrodzie powstała w 1856 r., kiedy Kolej Górnośląska zbudowała linię Wrocław – Poznań. Ok. 1898 r. zbudowano drugi tor, linię zelektryfikowano w latach 1969-70. W 1886 r. doprowadzono boczną linię do Wąsosza, zamkniętą w 1960 r. i rozebraną w 1975 r. Jej początkowy odcinek służy obecnie jako dojazd do Toru Doświadczalnego Instytutu Kolejnictwa w Węglewie. W 1894 r. Żmigrodzko-Milicka Kolejka Powiatowa zbudowała linię wąskotorową o rozstawie szyn 750 mm do Przedkowic, gdzie łączyła się z trasą Prusice – Milicz – Sulmierzyce. Kilka lat później linie wąskotorówki dotarły do Trzebnicy i Wrocławia. Obok głównej stacji powstała stacja Żmigród Wąskotorowy. W 1970 r. ze względu na zły stan mostu na Sąsiecznicy zamknięto końcowy odcinek linii, skracając ją do stacji Żmigród Miasto przy ul. Sienkiewicza. Resztę linii zamknięto w 1991 r. i wkrótce rozebrano. Od stacji Żmigród odchodziła także bocznica do cukrowni i zakładów metalowych, której ślad zachował się przy budynku na rogu ul. Powstańców Styczniowych i Kolejowej. Obecnie linię Wrocław – Poznań obsługuje PKP Intercity (linie dalekobieżne), Polregio (na całym odcinku) oraz Koleje Dolnośląskie (na odcinku Wrocław – Rawicz).
Budynek dworca powstał w czasie budowy linii. W dworcowej restauracji znajdowała się tzw. Kaisersaal (Sala Cesarska), gdzie odpoczywał cesarz Wilhelm II, który przyjeżdżał tu na polowania u księcia Hatzfeldta. W latach 2012-14 stacja przeszła modernizację, a budynek dworca wyremontowano. Przed budynkiem dworca znajduje się parking park & ride i stacja rowerów miejskich. W 2020 r. ustawiono tu tablicę pamięci 9 ofiar katastrofy kolejowej, która miała miejsce 24 lipca 1955 r. Pociąg pospieszny nr 9602 z Poznania do Wrocławia zderzył się wtedy z manewrującą na stacji lokomotywą składu Żmigród – Wąsosz. Na południe od stacji, przy ul. Powstańców Styczniowych stoi wieża ciśnień w formie grzybka z 1909 r., a przy przejeździe kolejowym nastawnia dysponująca Żd. Nastawnię wykonawczą Żd1 w północnej głowicy stacji zlikwidowano podczas modernizacji linii. W 2017 r. nad torowiskiem przerzucono estakadę drogi ekspresowej S5.
