Żeby zobaczyć przebieg trasy kliknij ikonkę „zobacz wszystkie warstwy danych”
20,3 km, 6.30 h, suma podejść 835 m
Gorzuchów – 3,1 km – Grodziszcze – 4,8 km – Zagórze – 3,0 km – Nowa Ruda Słupiec – 2,3 km – Góra Wszystkich Świętych – 2,3 km – Bielawy – 2,6 km – Góra Świętej Anny – 2,2 km – Nowa Ruda
Dojazd – stacje Gorzuchów Kłodzki i Nowa Ruda na linii Kłodzko – Wałbrzych (D15). Jeżdżą tędy pociągi Kolei Dolnośląskich w relacjach Kłodzko Miasto – Wałbrzych Główny/Miasto i Kudowa-Zdrój – Wrocław Główny/Jelenia Góra.
Trasa biegnie przez południową część Wzgórz Włodzickich, ze stacji w Gorzuchowie idziemy przez ruiny wieży widokowej na Grodziszczu, zboczami Wesołej i Wilkowca do Słupca z kaplicą i dawnym kościołem ewangelickim. Podchodzimy na Górę Wszystkich Świętych z sanktuarium na Kościelcu i wieżą widokową oraz Górę Świętej Anny z kolejną wieżą widokową i kaplicą, by zejść koło kościoła poewangelickiego do stacji w Nowej Rudzie.
Trasa zaczyna się na stacji Gorzuchów Kłodzki (311 m), położonej na linii Kłodzko – Wałbrzych.
Stacja Gorzuchów Kłodzki powstała w 1879 r. wraz z budową odcinka Kłodzko – Nowa Ruda linii do Wałbrzycha. Odcinek ten posiada parametry głównej linii i ze względu na przeprowadzenie w trudnym, górskim terenie obfituje w liczne obiekty inżynieryjne (mosty, tunele). Ruch pasażerski zawieszono tu w 2006 r., jednak dzięki inicjatywie Urzędu Marszałkowskiego przywrócono go w 2009 r. Gorzuchów Kłodzki jest przystankiem na żądanie.
W 1879 r. zbudowano trzykondygnacyjny dworzec z parterowym magazynem towarowym. Powstały również toalety i plac ładunkowy. W 1903 r. zbudowano dodatkowe skrzydło dworca i pomieszczenie dyżurnego ruchu. Podczas przebudowy linii na dwutorową w latach 1908-13 rozbudowano układ torowy, powstały wtedy nastawnia i rampa ładunkowa. Stacja obsługiwała także pobliski Bożków z będącym ośrodkiem rozległego majątku pałacem Magnisów. Panował tu intensywny ruch towarowy, ładowano skały z pobliskich kamieniołomów i buraki podczas kampanii cukrowej. W latach 90. XX w. rozebrano nastawnię i rampę, po likwidacji torów bocznych stacja została zredukowana do przystanku. Budynek dworca powstał w ceglanym stylu przemysłowym.
Sprzed budynku stacji idziemy zielonym szlakiem, który prowadzi do drogi nr 386 Gorzuchów – Tłumaczów. Skręcamy w szutrówkę, mijamy wiadukt kolejowy i docieramy do centrum Gorzuchowa. Stoi tu szklana kapliczka z figurą maryjną z pocz. XIX w. i XIX-wieczne Ukrzyżowanie. Idziemy chwilę szosą w kierunku Bożkowa, po czym skręcamy w bitą drogę, opuszczając wieś.
Jesteśmy na południowym skraju Wzgórz Włodzickich, z pól rozpościerają się widoki na Góry Bardzkie i Stołowe, Garb Golińca oraz Wzgórza Ścinawskie. Mijamy kamienne Ukrzyżowanie i podchodzimy pod wzgórza 364 i 354 m. Droga przechodzi w zarośniętą ścieżkę, wkraczamy w las na zboczu Grodziszcza. Z jego skraju widać Garb Dzikowca z wieżą dawnej kopalni w Słupcu oraz Bożków z kościołem i malowniczym pałacem. Podchodzimy drogą leśną na szczyt Grodziszcza (396 m).
Na szczycie znajdują się ruiny wieży widokowej zbudowanej z polnych kamieni w1813 r. przez hrabiego Antona Alexandra von Magnis z Bożkowa. Budowla przypominała romantyczny zamek i miała ponad 20 m wysokości. U podnóża wieży znajdował się bufet, stanowiła ona cel wycieczek, połączonych ze zwiedzaniem pałacu w Bożkowie. Po 1945 r. wieża została opuszczona, w latach 50. XX w. zawaliła się jedna ze ścian oraz klatka schodowa.
Schodzimy stromą ścieżką do skraju lasu, skąd ładnie widać Góry Stołowe i Wzgórza Ścinawskie. Drogą polną docieramy w pobliże wiaduktu kolejowego, następnie bitą drogą mijamy wzgórze 363 m i staw. Przecinamy las koło wzgórza 361 m i docieramy do szutrówki Bożków – Jasna Dolina. Biegnie ona koło zabytkowego budynku Leśnictwa Bożków z XIX/XX w. Skręcamy w boczną szutrówkę, podchodząc lekko doliną u stóp Czerwonej Góry (413 m). Wkraczamy w las, na jego skraju czeka nas kolejna panorama Wzgórz Ścinawskich na tle Gór Bystrzyckich i Masywu Śnieżnika. Idziemy bardziej zdecydowanym podejściem zakosami przez wąwozy Piekło na zboczu Wesołej (492 m).
Docieramy na siodło między Wesołą a Tylną (557 m) w osiedlu Nowej Rudy Słupca – Zagórzu (457 m) z pozostałościami folwarku Wolfa.
Zmieniamy kolor szlaku na niebieski, bitą drogą, biegnącą zboczami Tylnej i Wilkowca (598 m) podchodzimy lekko w rejon wyrębów, z których widać Góry Stołowe i Wzgórza Ścinawskie. Schodzimy drogą gruntową na skraj lasu z widokiem na Górę Wszystkich Świętych, Góry Sowie i Garb Dzikowca oraz położony w dole Słupiec i osiągamy zabudowania miejscowości.
Znajduje się tu kaplica wystawiona w 1826 roku przez Josefa Nisela z nagrobkiem i ławą z głową Chrystusa. Ul. Kasztanową koło krzyża z czerwonego piaskowca docieramy do skrzyżowania (413 m) z czerwonym Głównym Szlakiem Sudeckim im. Mieczysława Orłowicza, którym będziemy teraz podążać.
Stoi tu budynek dawnego kościoła ewangelickiego z 1903 r., w którym znajdują się obecnie mieszkania prywatne.
Skręcamy w ul. Piwną, której nazwa wzięła się z działającego tu niegdyś browaru (nr 2).
Docieramy do głównej ul. Radkowskiej w Słupcu, w głębi po prawej stoi oficyna, zachowana z zespołu dworskiego. Skręcamy w ul. Połoniny, przekraczamy potok Dzik i mijamy folwark. Rozpoczynamy podejście na Górę Wszystkich Świętych przez przysiółek Podgaje. Mijamy wiadukt towarowej linii kolejowej Ścinawka Średnia – kamieniołom Słupiec, stanowiącej fragment dawnej trasy Kolei Sowiogórskiej do Dzierżoniowa i zabytkowy krzyż z czerwonego piaskowca. Docieramy do miejsca odpoczynku, gdzie podejście na chwilę łagodnieje.
Opuszczamy drogę dojazdową do sanktuarium na Kościelcu, teraz czeka nas strome podejście schodami i ścieżką, wśród kapliczek drogi krzyżowej z 1855 r. Po chwili docieramy do położonego na Kościelcu Sanktuarium MB Bolesnej (615 m).
Barokowe Sanktuarium MB Bolesnej zbudowali w 1680 r. mieszkańcy Słupca w podziękowaniu za ocalenie z zarazy. Obok świątyni zamieszkali pustelnicy. Po 1945 r. kościół uległ dewastacji, jednak został odbudowany i ponownie konsekrowany w 1996 r.
Z sanktuarium podchodzimy przez polanę na szczyt Góry Wszystkich Świętych (648 m).
Góra Wszystkich Świętych to jedna z dwóch głównych kulminacji południowej części Wzgórz Włodzickich (obok Góry Św. Anny 647 m). Na szczycie słupiecki oddział Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego wzniósł w 1913 r. 15-metrową wieżę widokową, której nadano imię feldmarszałka Helmuta von Moltke, przedstawia go płaskorzeźba nad wejściem. Z mającej kształt latarni morskiej wieży rozpościera się rozległa panorama, obejmująca Góry Sowie, Bardzkie, Bystrzyckie, Orlickie i Stołowe oraz Wzgórza Ścinawskie, doskonale stąd widać wieżę widokową na Górze Św. Anny.
Na szczycie zmieniamy kolor szlaku na zielony, którym będziemy szli do końca trasy. Schodzimy zarastającą ścieżką przez las obok wyrobisk dawnych kamieniołomów i trawersem zbocza Góry Wszystkich Świętych do drogi bitej, którą osiągamy oczko wodne i kamieniołom czerwonego piaskowca w przysiółku Bielawy w dolinie potoku Szczyp (485 m).
Teraz czeka nas podejście na Górę Świętej Anny, najpierw łagodnie szutrówką, potem stromiej drogą gruntową przez rozproszone zabudowania Bieganowa i przysiółka Nowej Rudy – Łężna. Z malowniczych polan rozciąga się panorama Gór Stołowych, Bystrzyckich i Bardzkich oraz Garbu Dzikowca. Docieramy do szosy Nowa Ruda – Bieganów (ul. Pionierów) i skrzyżowania Stara Lipa z zabytkowym metalowym krzyżem. Skręcamy w drogę polną, przechodzącą w szutrową, teraz czeka nas ostatni etap podejścia przez rozproszone domy przysiółka Góra Świętej Anny. Docieramy do szosy, gdzie warto zboczyć ze szlaku i podejść 250 m w prawo na szczyt Góry Świętej Anny (647 m) z wieżą widokową.
Góra Św. Anny (647 m) jest wybitnym wzniesieniem we Wzgórzach Włodzkich, górującym nad Nową Rudą i stromo opadającym do doliny Włodzicy. Szczyt był dawno uczęszczany przez pielgrzymów i turystów, zmierzających do położonego poniżej barokowego kościoła św. Anny z XVII w. W 1911 r. Carl Ferche i noworudzka sekcja Kłodzkiego Towarzystwa Górskiego (GGV) zbudowali tu wieżę widokową, wg projektu Heinricha Wolfa z Berlina. Wieżę wzniesiono w stylu modernistycznym z lokalnego czerwonego piaskowca. Po 1945 r. budowla została zaniedbana, po ulokowaniu na niej przekaźnika RTV w 1962 r. przestała służyć turystom. Po remoncie wieżę ponownie otwarto do zwiedzania w 2014 r. Z wieży rozpościera się rozległa panorama, obejmująca Góry Suche, Sowie, Bardzkie, Bystrzyckie, Orlickie i Stołowe oraz Wzgórza Ścinawskie, doskonale stąd widać wieżę widokową na Górze Wszystkich Świętych.
Ze szczytu schodzimy szutrówką do szosy Nowa Ruda – Zagórzyn (ul. Góra Anny) i kościółka św. Anny, znajdującego się na Przełęczy pod Krępcem (612 m).
Pierwsza drewniana kapliczka powstała tu w 1515 r. Po zawaleniu się w 1600 r. pozostał po niej powieszony na drzewie obraz św. Anny. Obecną murowaną kaplicę zbudowano w 1644 r., podczas rozbudowy w latach 1662-65 powstała także pustelnia. W dzień św. Anny 26 lipca odbywały się odpusty. Wewnątrz znajduje się gotycka figura św. Anny Samotrzeciej z 1495 r. Przed kaplicą stoi Ukrzyżowanie z 1861 r., a obok dawne schronisko Wittigbaude z 1920 r.
Spod kaplicy schodzimy ul. Góra Anny koło opuszczonego schroniska Annabaude z 1903 r., pełniącego po 1945 r. rolę ośrodka wypoczynkowego.
Wkraczamy w las i skręcamy w drogę gruntową, którą schodzimy stromo wzdłuż tablic ścieżki dydaktycznej Lotem Ptaków. Ze skraju lasu widać położoną u stóp Boguszy i Rudej Góry Nową Rudę na tle Gór Sowich. Docieramy do pomnika Carla Ferchego.
Carl Ferche był członkiem zarządu miasta Nowa Ruda i działaczem organizacji turystycznej GGV, z jego inicjatywy zbudowano schronisko i wieżę widokową na Górze Św. Anny. W uznaniu zasług organizacja GGV wzniosła w 1927 r. poświęcony mu pomnik z czerwonego piaskowca.
Wkraczamy w zabudowania Nowej Rudy, deptakiem przez park z pozostałościami estrady osiągamy figurę Ukoronowania NMP przez Trójcę Św., ufundowaną przez Rosenbergera w 1798 r. Idziemy ul. Strzelecką obok hotelu Parkowa i Miejskiego Ośrodka Kultury, obok którego stoi pomnik urodzonego w Nowej Rudzie Franza Eckerta, który w 1880 r. dokonał transkrypcji hymnu Japonii na instrumenty europejskie. Przechodzimy obok nastawni i pod wiaduktem kolejowym, po czym skręcamy w ul. Ciemną, biegnącą obok kościoła Bożego Ciała.
Neogotycki kościół wznieśli w latach 1866-68 r ewangelicy z inicjatywy pastora Alersa. Po 1945 r. mieścił się tu sklep i magazyn, w 1995 r. świątynię przejęła parafia św. Mikołaja, od tej pory służy jako kościół Bożego Ciała. Przed porośniętą bluszczem świątynią stoi uszkodzona figura św. Jana Nepomucena.
Ul. Kolejową docieramy do stacji Nowa Ruda, gdzie nasza trasa się kończy.
Stacja Nowa Ruda (421 m) położona jest na linii kolejowej Kłodzko – Wałbrzych, zbudowanej w latach 1879-80. Odcinek ten posiada parametry głównej linii i ze względu na przeprowadzenie w trudnym, górskim terenie obfituje w liczne obiekty inżynieryjne (mosty, tunele). Ruch pasażerski zawieszono tu w 2006 r., jednak dzięki inicjatywie Urzędu Marszałkowskiego przywrócono go w 2009 r.
Stację uruchomiono wraz z budową odcinka z Kłodzka w 1879 r., przedłużonego rok później do Wałbrzycha. Powstał wtedy budynek dworca z czerwonego piaskowca, mający cechy architektury przemysłowej, lokomotywownia i mała wieża ciśnień. W latach 1903-05 stację rozbudowano, w celu poszerzenia układu torowego skruszono ścianę skalną naprzeciwko dworca, powstały dwie nastawnie i wiata peronowa. W latach 70. XX w. rozebrano lokomotywownię, nieco później wieżę ciśnień. Nad wyjazdem w kierunku Ścinawki Średniej góruje stalowy most drogowy, z którego roztacza się widok na stację.