Śmiałowice - kościół
Wieś w gminie Marcinowice. Wzmiankowana w 1318 r., chociaż ostatnio odnaleziono wzmiankę o wsi, pochodzącą z 1240 r. W XV w. jako właściciel figurował Sigmund von Seidlitz. W okresie wojny trzydziestoletniej von Seidlitzowie utracili wieś, która stała się wsią królewską, tworząc posiadłość wraz z Klecinem i Marcinowicami. W 1652 r. cesarz Ferdynand IV przekazał ją kolegium jezuickiemu ze Świdnicy. W 1654 r. oddano kościół katolikom. Od 1829 r. Śmiałowice stały się własnością prywatną. Od 1840 r. wieś należała do braci von Barchwitz.
Warto zobaczyć:
Kościół św. Wawrzyńca. Pierwotny wczesnogotycki z k. XIII w., rozbudowany ok. 1500 r. i przebudowany w XVIII w. Ma szeroką prostokątną nawę, nieznacznie węższe prezbiterium i półkolistą absydę. Wieża jest przesunięta, zwieńczona ośmiobocznym hełmem iglicowym. W południowej ścianie nawy zamurowano portal ostrołukowy. Na murach gotyckie i renesansowe płyty nagrobne, epitafia i tablice z inskrypcjami z lat 1452–1600. Wewnątrz barokowe ołtarze z XVII w., chrzcielnica z tego okresu, klasycystyczna ambona z XVIII/XIX w., figury z XVIII w., figura św. Jana Nepomucena oraz gotycka figura Matki Bożej z Dzieciątkiem z XV w. lub pocz. XVI w., obrazy z XVII w.
Dawny cmentarz otoczony kamiennym murem z pocz. XVII w. W prawej przyporze bramy krzyż pojednania z 1413 r. z wyrytą kuszą. Obok stoi gotyckie sakramentarium z XV w. Przy drugiej przyporze bramy kamienna kapliczka, uważana niegdyś za pręgierz z 1484 r. W murze cmentarnym kapliczka pokutna. Obok kościoła plebania z ok. 1900 r.
Pałac, powstał w pocz. XVI w. jako renesansowy dwór lub zamek. Od 1680 r. przebudowywany przez jezuitów na pałac, w 1822 r. gruntownie przebudowany na klasycystyczny. Przed pałacem dwa budynki gospodarcze z k. XIX w. Za pałacem park z XIX w. ze śladami pawilonów i romantycznej groty.
Młyn zbożowy z pocz. XX w., w skład zespołu wchodzi elewator, pakownia oraz inne budynki przemysłowe. Całość nosi cechy architektury secesyjnej, młyn należał do rodziny Korn.
(za stroną gminy)