Pieszyce

Miasto liczące 7100 mieszkańców, położone w powiecie dzierżoniowskim, przy szosie Dzierżoniów – Wałbrzych. Pieszyce leżą w dolinie Pieszyckiego Potoku, u podnóża Gór Sowich. Miejscowość wzmiankowana była w 1258 r. jako Peterswald (później Peterswaldau), w XVIII w. rozwinęło się tu tkactwo, hr. Erdmann von Promnitz w 1722 r. zbudował przy drodze do Piskorzowa manufukturę-wykańczalnię, w XIX w. powstały liczne fabryki włókiennicze. W 1844 r. Pieszyce były miejscem powstania tkaczy śląskich, wydarzeniu poświęcił swój dramat „Tkacze” noblista Gerhart Hauptmann. W 1900 r. do Pieszyc doprowadzono linię Kolei Sowiogórskiej z Dzierżoniowa przez Bielawę do Srebrnej Góry, przedłużoną w latach 1902-03 do Ścinawki Średniej i Radkowa. W 1974 r. linia została zamknięta a cztery lata później rozebrana. W 1962 r. Pieszyce uzyskały prawa miejskie, przyłączono do nich kilka okolicznych wsi (Bratoszów, Piskorzów, Rościszów, Kamionki), obszar miasta sięgnął Wielkiej Sowy. W 2016 r. Pieszyce przekształcono w gminę miejsko-wiejską, odłączając od miasta okoliczne wsie. Pieszyce są dobrą bazą wypadową w Góry Sowie.

Zabytki:

Gotycki kościół św. Jakuba wzmiankowany był w 1258 r., obecny pochodzi z połowy XIV w., w 1566 r. został rozbudowany o wieżę i empory. Posiada prezbiterium nakryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Przy wejściu znajduje się późnogotycki portal z pocz. XVI w., przy murach i we wnętrzu stoją renesansowe płyty nagrobne z lat 1548-1632. We wnętrzu można zobaczyć neogotycki ołtarz główny z XIX w., rzeźby MB i św. Jana Nepomucena z XVII/XVIII w., obrazy Madonny z 1664 r. i Ukrzyżowanie z 1701 r. Na ścianach znajdują się późnogotyckie polichromie z XVI w. z postacią św. Krzysztofa. Na przykościelnym cmentarzu w 1974 r. powstał pomnik polskich żołnierzy września 1939 r., zmarłych w tutejszym obozie jenieckim. Obok kościoła znajduje się budynek dawnego szpitala św. Józefa z 1871 r., obecnie zajmowany przez szpital psychiatryczny dla dzieci i młodzieży.

Neogotycki kościół św. Antoniego z Padwy, wzniesiony został przez ewangelików w latach 1871-75 wg projektu dzierżoniowskiego inspektora budowlanego Stephaniego i na gruncie podarowanym przez fabrykanta Augusta Zwanzingera. Poprzedni zbór ewangelicki znajdował się przy pałacu. Obecna strzelista sylwetka budowli dominuje nad całym miastem. Wyposażenie wnętrza pochodzi z lat budowy, jedynie barokowe antepedia ołtarzy bocznych powstały w XVIII w. Z tyłu świątyni stoją dwie neogotyckie pastorówki z 1880 r., bowiem kościół obsługiwał pierwotnie dwie parafie.

Obok świątyni stoi neogotycka poczta z 1888 r.

Renesansowy dwór powstał w połowie XVI w., w latach 1615-17 przebudował go Ernst von Gellhorn. W 1710 r. Bernhard Bonit von Mohrenthal, nobilitowany kupiec z Jeleniej Góry, rozpoczął przebudowę na barokowy pałac, po jego bankructwie prace sfinalizował w 1730 r. hr. Erdmann II von Promnitz z Pszczyny. Po raz kolejny pałac przebudowała w 1818 r. rodzina zu Stolberg-Wernigerode. Po wojnie mieściło się tu kino, od lat 70. XX w. zabytek był opuszczony. W 2000 r. kupiła go polonijna rodzina z Las Vegas, która wyremontowała pałac, niestety po śmierci właścicieli jest on niedostępny do zwiedzania. Pałac ma plan podkowy, główne wejście zwieńczone jest balkonowym portalem i kwadratową wieżą.

Dodaj komentarz