Rynek i wieża farna
Krosno – miasto w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim, przy ujściu rzeki Lubatówki do Wisłoka, na obszarze Kotliny Jasielsko-Krośnieńskiej, wchodzącej w skład Beskidu Niskiego.
Krosno określano jako „parva Cracovia” – czyli „małym Krakowem”, a to dlatego, że krośnieński Rynek z renesansowymi sukiennicami, podobny jest do krakowskiego Starego Miasta i ze względu na wysoki poziom życia umysłowego miasta, posiadającego wielu studentów i to zdolnych, którzy często zdobywają tytuły profesorskie.
Kotlina Krośnieńska od zachodu graniczy z doliną Jasiołki i niewielkimi przełęczami, z Kotliną Jasielską, a na wschodzie łączy się doliną Wisłoka i z Kotliną Zarszynską. Nad Krosnem wznosi się od północy tzw. Pasmo Odrzykońskie, z wyróżniającymi się kulminacjami Królewskiej Góry (534 m n.p.m.) i Suchej Góry (585 m n.p.m.). U podnóża pierwszej, znajduje się Zamek „Kamieniec”, a na szczycie drugiej wieża przekaźnikowa stacji telewizyjnej. Do krośnieńskiego bogactwa oprócz ropy naftowej, piaskowca, glinek, zaliczamy źródła mineralne, które występują w dzielnicy Białobrzegi, jako siarkowo-wodorowe, na Zawodziu siarczany i solanki o dużym stężeniu, oraz w innych dzielnicach solanki o różnym składzie chemicznym.
Krośnieńskie Huty Szkła KROSNO S.A. są największym i najbardziej znanym producentem szkła gospodarczego w Polsce oraz jednym z liderów rynku światowego w tej branży.
Warto zobaczyć:
Stare Miasto
Do najciekawszych atrakcji Krosna należy niewątpliwie zabytkowy rynek a w nim kamienice sięgające końca XV wieku. Z najciekawszych wymienić warto kamienicę wójtowską (Rynek 7, jest to najstarsza kamienica krośnieńskiego rynku), kamienicę Portiusa (Rynek 27), kamienicę curia praetoriana – dwór ratuszowy (Rynek 5), Dom pod zegarem (Rynek 1), dawną siedziba Pierwszej Krajowej Fabryki Zegarów Wieżowych Michała Mięsowicza (ul. Piłsudskiego 19, obecnie Muzeum Rzemiosła), dawny pałac Biskupi (ul. Piłsudskiego 16, obecnie siedziba Muzeum Podkarpackiego) oraz Gmach dawnego Kolegium Jezuickiego (ul. K. Wielkiego 8).
Od strony południowo-zachodniej starego miasta przy ul. Podwale zrekonstruowano fragment zewnętrznej linii murów obronnych.
Kościoły
Z kościołów na pierwszym miejscu warto wymienić Bazylikę farną, Kościół oo Franciszkanów, Kościół oo Kapucynów i Kościół św. Wojciecha.
Kolejną osobliwością miasta jest niewątpliwie stary cmentarz przy ul. Krakowskiej. Cmentarz parafialny założony został najprawdopodobniej w 1786 r., poza granicami ówczesnego miasta. Powstał po wydaniu przez władze austriackie zakazu grzebania na placu przy kościele farnym. Użytkowany go do początku lat dwudziestych XX wieku, a ostatecznie zamknięto dla pochówków w 1954 r.
Na krośnieńskim cmentarzu spoczywają między innymi:
– wybitny artysta malarz Stanisław Bergman, uczeń Jana Matejki,
– architekt Napoleon Nawarski, autor projektu konserwatorskiego ruin zamku w Odrzykoniu,
– burmistrzowie Adam Śmiglewski, August Lewakowski,
– publicysta, działacz naftowy Jan Nepomucen Gniewosz,
– lekarz, działacz społeczny Juliusz Kallay.
Na starym cmentarzu
Muzea
Będąc w Krośnie warto udać się do Muzeum Podkarpackiego, w którym na ekspozycję pod tytułem „Historia oświetlenia” składa się, między innymi, największa w europie kolekcja lamp naftowych. Warte uwagi jest również, znajdujące się nieopodal, Muzeum Rzemiosła.
Niektóre eksponaty Muzeum Podkarpackiego
Muzeum Rzemiosła – przykładowe eksponaty
Więcej na temat Krosna:
- www.krosno.pl – oficjalna strona miasta
- krosno24.pl – portal informacyjny
- www.powiat.krosno.pl – Strona Starostwa Powiatowego w Krośnie
- wikipedia